Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zstępczej zakłada, że pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:
- dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
- nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
- wypełniają obowiązek alimentacyjny — w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
- nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
- są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
- przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
- rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
- właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
- wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej, co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
Szkolenie kandydatów na rodzinę zastępczą:
Po przeprowadzeniu oceny pod względem spełniania powyższych warunków, kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, kierowani są przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej na specjalistyczne szkolenie, po którym uzyskują świadectwo jego ukończenia, a organizator rodzinnej pieczy zastępczej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydatów wydaje zaświadczenie kwalifikacyjne zawierające potwierdzenie, spełniania wspomnianych wyżej warunków, oraz posiadania predyspozycji i motywacji do sprawowania pieczy zastępczej.
Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej prowadzone jest według indywidualnego planu szkolenia, w zależności od potrzeb rodziny i dziecka.
Szkolenia niezawodowych rodzin zastępczych oraz zawodowych rodzin zastępczych prowadzi się według programów szkolenia zatwierdzonych przez ministra właściwego do spraw rodziny. Zakres programu szkolenia uwzględnia specyfikę zadań, opieki i wychowania stojących przed tym rodzinami.
W tym zakresie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gliwicach współpracuje z Ośrodkiem Adopcyjny i Pieczy Zastępczych “Szansa” w Bytomiu, ul. Kolejowa 6.